به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ رضا اسماعیلی،شاعر در یادداشتی نوشت: یقینآً تأسیس جایزهای هم تراز جایزه نوبل که بتواند اثرگذاری جهانی را در بر داشته باشد امری بسیار فرخنده است، اما توجه به این نکته مهم را میطلبد که شاخصههای جایزه نوبل با ملاکهای جایزهای اسلامی بسیار متفاوتند. بنابراین صرفاً با پژوهشهای بنیادین و تدوین ضوابط دقیق است که میتوان این جایزه را آنگونه که در شأن فرهنگ اسلامی و ایرانی است در سطح جهانی مطرح کرد و پیام آن را به فراتر از مرزها انعکاس داد.
طبعاً اثرگذار بودن این جایزه فراهم بودن زیر ساختها را میطلبد و تا مشکلات و موانع این عرصه بر طرف نشود کاری جدی از پیش نخواهیم برد. به گمانم باید با پرهیز از هر گونه شتابزدگی به شاخصهها و موانع پیش روی این جایزه توجه جدی کنیم:
نشست های جزیرهای
آفتهایی که همواره دامن گیر همایشها و جشنوارههای ادبی کشور میشود فعالیتهای جزیرهای و موازی نهادها و ارگانهای مختلف در برپایی این گونه مراسم است. متأسفانه موازی کاریهای فرهنگی در این سالها باعث شده که ما گاه به یک بخش بسیار زياد پرداختهایم و از بخشی دیگر غافل ماندهایم.
فقدان ساز و کار مشخص و نهادی که به صورت جامع این فعالیتها را سامان دهد موجب شده که این همتهای ادبی آن گونه که باید اثر بخشی نداشته باشند و صرفاً باعث اتلاف هزینه و انرژی شوند.
هر ساله در کشور ما نشستهای مختلفی در برزگداشت حافظ و مولانا برگزار میشود اما به دلایل ذکر شده باید پذیرفت که این نشستها آنگونه که باید نتوانستهاند در شأن و جایگاه مشاهیر ادبی کشورمان فعالیت موثر انجام دهند.
نگاههای تبلیغاتی
انگیزه بسیاری از ارگانها و سازمانهای ما از سرمایهگذاری و سهیم شدن در نشست های فرهنگی و ادبی کشور، صرفا به درج امضای شخصی در این نشستها محدود میشود .متاسفانه جاه طلبیها و نگاههای فردی باعث شده نهادهای مختلف تنها در صورتی که نامی از آنها در این گونه نشستها برده شود نسبت به همکاری فرهنگی تمایل نشان دهند.حاکم شدن این نوع نگاه تبلیغاتی از سوی ادارهها و سازمانهای ما تأثیرات مخربی را در این سالها در فضای ادبی جامعه ما به جا گذاشته و در بسیاری از موارد مانع از شکل گیری و ادامه به کار فعالیتهای خودجوش و ارزشمند در عرصه ادبیات شده است.
کدام قله را می خواهیم فتح کنیم؟
تا اهداف راه اندازی جایزهای مانند نوبل ادبیات در جهان اسلام برای خودمان به شکل دقیق و سنجیده مشخص نشود و ساز و کارهای آن به درستی تعریفی نداشته باشد، نمی توان انتظار تاثیر جهانی را از این جایزه داشت. باید توجه داشت که تدوین چهارچوبهای این جشنواره نگاهی وسیع و فراتر از مرزهای کشور را می طلبد و در صورتی که به آنها توجه نشود این جایزه نیز همچون بسیاری از جوایز دیگر به اهداف مد نظر خود به شکل مطلوب نائل نخواهد آمد.
از شاخصههای اصلی این جایزه اسلامی بودن آن است. مفاهیمی که در دین شریف اسلام به عنوان ارزشها تلقی میشوند همه بر مبنای مفاهیم اصیل و ارزشهای انسانیاند و بخش وسیعی از آنچه امروز چهان غربی تحت عنوان حقوق بشر داعیهدار آن است، در بطن این دین شریف نهادینه بوده و جهان بینی اسلامی بر آن تاکید داشته و دارد.
مفاهیمی همچون صلح ،عدالت و آزادی خواهی با سرشت پاک آدمی نهادینهاند، بنابراین اگر این جایزه بتواند در ارزیابی آثار این ارزشهای اصیل انسانی را ملاک کار خود قرار دهد طبعا مورد استقبال مردم در سراسر جهان قرار خواهد گرفت و مشارکت کشورهای آزاد اندیشی را نیز که به ستایش مفاهیم اصیل انسانی می پردازند در بر خواهد داشت.
نظر شما